Het ambacht verdwijnt uit Nederland en toch houden wij er van. Maar hoe combineer je rust, aandacht en tijd met snelheid en efficiency?
Theedrinken vormt een belangrijk dagelijks ritueel en vaak roept dit nostalgische gevoelens op, zo blijkt uit onderzoek dat Pickwick liet doen. Het gevolg? De paardenkoets komt terug op de verpakkingen van het assortiment zwarte thee. ‘Door de welbekende Pickwick paardenkoets weer terug op de verpakking te brengen, benadrukken we dit nostalgische moment’, aldus de toelichting van een Pickwick pr-dame. Toen ik dat las moest ik denken aan de oude reclame van margarinemerk Bona. ‘Rij maar mee in de arrenslee door de sneeuw, wij nemen Bona mee. Wij nemen Bona mee,’ was de slogan die gepaard ging met de tv reclame waarin een arrenslee door het beeld schoof in de sneeuw. Blijkbaar hadden de inzittenden van de slee Bona bij zich. Waarom? Omdat dat beeld duidelijk moest maken dat Bona zelfs bij koude temperaturen goed smeerbaas was.
Sleeën en busjes
Daar moest ik aan denken toen ik deze week de beurs ‘Parket en Woninginrichter’ bezocht in Gorinchem. Op de parkeerplaats stonden de sleeën: dikke Audi’s, BMW’s en Mercedessen. Maar toch vooral busjes zoals de Opel Vivaro, Peugeot Boxer, VW Transporter en Mercedes Vito. Meest opvallende naam op een van die busjes: Bona. Dat is een fabrikant van lakken en oliën voor houten vloeren. Ook smeerbaar, maar niet voor op brood.
Handwerkers
Binnen op de beursvloer liepen stoffeerders en parketteurs. Mannen die graag de handen laten wapperen om een mooi vloertje te installeren. Handwerkers die graag laten zien dat zij een ambacht beheersen. Niet voor niets waren de trekkers van de beurs de wedstrijd om het Nederlands Kampioenschap Parketleggen en het Nederlands Kampioenschap Woningstofferen. Hier moesten deelnemers laten zien een ambacht te beheersen. Bij standhouders zag je hier ook sporen van, vooral bij leveranciers van parketvloeren. Ambachtelijk geproduceerd, handgeschraapt, sfeervol, echt hout, hand van de natuur en meer van dat soort termen die duidelijk moeten maken dat het ‘pure’ product hand in hand gaat met degene die dat product - uiteraard handmatig - verwerkt tot een aangename vloer(bedekking).
Snel en efficiënt
Bona levert naast oliën en lakken ook allerlei machines om die mooie houten vloeren mooi te houden. Ik heb ze wel eens op beurzen zien schuren en lakken, maar daar was dit keer blijkbaar geen ruimte voor. De machines stonden er wel en de bezoekers lieten zich graag voorlichten over deze handige en snelle machines. Want dat is een belangrijke voorwaarde. De Bona 8700 wordt aangeprezen als machine voor ‘ultrasnel schuurwerk’. Dat is waar het toch vooral om gaat: snel en efficiënt werken. Ambacht impliceert handwerk, aandacht, rust en tijd, maar die tijd is er vaak niet. Dus moeten de mannen in die Vivaro’s, Vito’s en Boxers nadat zij een fraaie vloer hebben gelegd weer snel naar de volgende klus.
Maakindustrie
In Nederland wordt geklaagd over de teloorgang van het ambacht. Met een wat jaloers oog wordt er gekeken naar Duitsland waar bedrijven jongeren via de trits leerling, gezel, meester opleiden tot uitstekende vakmensen. Op hoger niveau vertaalt zich dat in de alom geroemde Duitse maakindustrie die afgelopen dagen letterlijk in beeld kwam vanwege de Hannover Messe, de industriebeurs waarbij de basis ligt bij mensen die hun met hun handen werken en tegelijkertijd nadenken.
Nivelleren
Maar ja, Nederland is handelsland en veel minder een land van handwerkers. Toch vinden veel mensen dat mooi. Kijk maar naar de wedstrijden tijdens de beurs. Daar ging het om kijken, door de knieën zakken, inschatten, passen, meten, rekenen, schuren, knippen, plakken en door dit alles presteren. Daarmee probeer je je te onderscheiden. Maar niet teveel want dat past niet in Nederland en dan hebben wij het al snel boven de kop die boven het maaiveld uitsteekt. Zelfs Bona doet er aan mee. ‘Nivellerend vlakschuren van de vloer’, is een ander sterk punt van de Bona 8700, lees ik. Ook hier al weer sprake van nivellering? Of zijn het gewoon gladde verkooppraatjes? Tja - handelsland.
Aribert Guiking