Leegstand in winkelgebieden kost gemeenten geld, zo blijkt uit onderzoek van Locatus en Roots Beleidsadvies. Gemeenten moeten daar rekening mee houden bij het ontwikkelen van nieuwe winkelgebieden.
Ondanks veel leegstaande winkels komen er winkels bij. Dat kan negatieve effecten hebben, zo blijkt uit onderzoek van marktonderzoeksbureau Locatus en Roots Beleidsadvies. Vooral bij winkelcentra die sterk zijn vergroot, neemt de winkelleegstand toe. In Lelystad werd het winkelvloeroppervlak de afgelopen tien jaar uitgebreid met 18.000 m2 en nam de leegstand toe van 3,5% naar 17,2%. In Assen was de groei 27.500 m2 en groeide de leegstand van 4,5% in 2004 naar 16% dit jaar.
Schiedam koploper leegstand
De onderzoekers vragen zich af of bij vergrotingen van het winkelaanbod ook het risico op toenemende winkelleegstand voldoende wordt meegewogen in de besluitvorming en maakten de kosten daarvan inzichtelijk. Zij deden het onderzoek in samenwerking met de Rekenkamercommissie Schiedam-Vlaardingen omdat de binnenstad van Schiedam een tijd koploper was op het gebied van leegstand.
Minder OZB-inkomsten
Door leegstand verminderen voor de gemeente de OZB-inkomsten van winkelhuurders. Slechts 1% meer winkelleegstand zorgt jaarlijks voor 1,2 miljoen euro aan inkomstenderving bij Nederlandse gemeenten. Daarnaast zorgt een negatieve waardeontwikkeling bij langdurige leegstand voor minder OZB-inkomsten, doordat de belasting direct afhankelijk is van de WOZ-waarde van een pand. Ook ontvangen gemeenten minder inkomsten uit reclame- en precariobelasting. Daarnaast lopen parkeeropbrengsten terug want minder winkels betekent minder bezoekers.
Reputatieschade
Leegstand kan leiden tot reputatieschade waardoor het aantrekken van nieuwe winkelbedrijven relatief veel investeringen en inzet vergt. Kosten voor toezicht en onderhoud van leegstaande panden kan voor rekening van de gemeente komen en er wordt vaak subsidie verstrekt om de kwaliteit van deze panden te verhogen. Tot slot zijn gemeenten extra geld kwijt wanneer ze het bestemmingsplan willen wijzigen om winkelleegstand te beperken.
Lokale beoordeling
Zo zijn er talloze kosten waaraan volgens de onderzoekers in de gemeentelijke besluitvorming vaak weinig aandacht aan wordt besteed. Elk plan zou volgens hen op lokaal niveau moeten worden beoordeeld om te kunnen vaststellen welk risico er is op toenemende winkelleegstand. Bij elke plan moet er beoordeeld worden welke gemeentelijke kosten hieruit kunnen voortkomen.