Het duurt nog zo’n anderhalve maand, maar ik merk het al bijna dagelijks. Op 12 april begint in Milaan de Salone del Mobile en daarom laten bekende en (vooral) onbekende bedrijven en designers nu al weten dat zij in april daar op de beurs zullen staan. Zo krijg je druppelsgewijs een voorproefje van wat ons staat te wachten als het designspektakel in Milaan losbarst. Daar zal ongetwijfeld weer een hoop zogenaamd design aanwezig zijn wat vooral een kletsverhaal is met als uitkomst een of ander product. Want, even generaliserend gesproken, design gaat steeds minder om een bepaalde vormgeving van producten en het gaat zelfs vaak helemaal niet om een product. Het gaat om ‘het verhaal’ of het ‘het verhaal erachter.’
Kritiekloze humbug
Op de in oktober gehouden Dutch Design Week was dat duidelijk te zien. Daar stonden talloze designers en halve kunstenaars die met een bepaald verhaal ‘iets’ stonden aan te prijzen. Een deel daarvan zal ook in Milaan aanwezig zijn en wie weet wordt je daar opgemerkt en ben je van een no name in korte tijd een halve beroemdheid. Niet onbelangrijk want ‘Milaan’ betekent voor een groot deel: gezien en gezien worden. Daarom lopen er ook talloze topdesigners te pronken en dartelen daar talloze journalisten omheen omdat ze designers hebben gespot en hun waanzinnige ontwerpen zo ‘ongelofelijk inspirerend’ vinden. Die persmuskieten zijn vooral bezig met ophemelen, veren in de reet steken en andere kritiekloze humbug.
Bone Chair
Maar goed, vaak worden in Milaan de trends gezet en zie je, soms nog jaren later, de effecten daarvan. Ik moest daaraan denken toen ik onlangs de Bone Chair van Joris Laarman tegenkwam. Geen idee of die voor het eerst in Milaan werd gepresenteerd, maar volgens mij heeft die stoel enorm effect gehad. Design- en kunstminnaars vielen in katzwijn bij dit ontwerp. Meteen bij de eerste blik vond ik het een wanstaltig product, zo’n stoel met een bottenstructuur als poten. Wel opvallend; jaren daarna kwamen er steeds meer tafels, stoelen, lampen en andere interieurproducten op markt die bestaan uit ‘pootjes’ en ‘draden’ en met een beetje fantasie is dat te herleiden tot die bottenstoel van Laarman.
Zoektocht
Ik heb nog eens gegrasduind in de achtergronden van die stoel en dat is toch wel interessant. De Bone Chair is op sommige plaatsen dik en op andere plaatsen dun, al naar gelang er meer of minder kracht op die plek wordt uitgeoefend. Het ontwerp rolde uit de computer, maar heeft iets menselijks vanwege die botachtige structuur. Basis was software van Opel om een lichte, maar stevige autostoel te maken. Er zit dus - sorry dat ik het moet zeggen - een verhaal achter die rare stoel. Wie andere producten van Laarman bekijkt, ziet dat daarachter ideeën schuilen, zoektochten naar nieuwe materialen of bijzondere technieken. Puur een product beoordelen op de uiterlijke vorm is dus wel wat erg kort door de bocht.
Spin off
Ik heb mijzelf wijsgemaakt dat die Bone Chair geleid heeft tot een ongelofelijke commerciële spin off. Want het aanbod van producten met botten/pootjes/draden/takken is immens. Het aanbod van originele Bone Chairs is echter zeer gering; er schijnen er slechts twaalf van te zijn gemaakt.
Samenvattend: in de gaten houden, die Laarman. Tip gewoon lekker rondkijken in Milaan en vooral niet te veel luisteren naar journalisten die direct staan te jubelen bij Grote Namen.
Aribert Guiking
TIP: In het Groninger Museum is t/m 10 april een tentoonstelling met werk van Joris Laarman.