Zanotta, een Italiaanse fabrikant designmeubelen en -bedden, lanceert een zitzak die 50 jaar geleden al eens op de markt is gebracht, maar hangt er nu een ecolabel omdat het product is 'vergroend'. De zak is gemaakt van Econyl, gerecycled nylon, en de vulling bestaat uit kleine bolletjes van bioplastic en niet meer zoals vroeger van polystyreen, beter bekend als piepschuim,
Econyl is niets bijzonders, het wordt al jaren gebruikt door tapijtfabrikanten die op deze manier hun product als 'duurzaam'' verkopen. Ook bioplastic bestaat al jaren. Maar Zanotta speelt naast het duurzame aspect ook de designkaart: het dessin van de stof is ontworpen door een beroemde designer en die liet zich hiervoor inspireren door de vorm van visnetten. Oude, afgedankte visnetten zijn namelijk onderdeel van de gerecyclede kunststof die dus wordt gebruikt voor de hoes van de zitzak.
Het bedrijf noemt de originele zitzak een 'icoon van van non-conformisme' en een 'symbool van de culturele transformatie van 1968', het jaar dat de zak werd ontworpen. Het reflecteert de 'idealen van creativiteit en expressie' uit die tijd en die leidden tot een 'nieuw tijdperk voor vrijheid in huis'. Het klinkt nu als hoogdravend, maar Zanotta vindt nu, 50 jaar later, dat de zitzak nog steeds 'relevant' is met 'dezelfde avantgardistische en experimentele spirit.'
Het bombastische taalgebruik past bij het beschrijven van design zoals dat vroeger ging en vaak nog steeds gaat: proberen om beeld in taal om te zetten en daarvoor allerlei woorden gebruiken die zorgen dat het product bijna iets verhevens krijgt. Maar de Italiaanse fabrikant heeft het product nu vergroend, daarmee aangepast aan de huidige tijd en gebruikt daarvoor bijpassende taal,
Dus wordt uitvoerig uitgelegd dat de vulling is gemaakt van bioplastic met als oorsprong suikerriet, dat de hoes bestaat uit gerecyclede materialen en dat daarvoor geen extra natuurlijke bronnen hoefden te worden aangewend. Daarom is de zitzak een 'eco-design product', helpt het om afval te reduceren en 'activeert het een circulair economisch proces'. Dit alles als 'erkenning van de noodzaak van globale verandering',
Zo zie je hoe een zitzak transformeert als symbool van non-conformisme tot een hip, hedendaags circulair product dat zo zou kunnen worden gepresenteerd tijdens de Dutch Design Week die overmorgen begint. Daar worden honderden producten gepresenteerd die allemaal eco, bio, duurzaam en circulair zijn of minstens iets te maken hebben met afval en recycling.
Commercieel gezien weet je nu al dat die producten onbetaalbaar zijn en dat zij vrijwel nooit, in welke vorm dan ook, de markt zullen bereiken. Als dat wel zo is, dan ben ik benieuwd welke producten in 2069 een heruitgave zullen beleven. En vooral welke woorden dan gebruikt zullen worden waarom zo'n product uit 2019 nog steeds bijdetijds is.
Aribert Guiking