Na een pilot bij vijf vestigingen is het vanaf 15 juli mogelijk om bij alle 53 Ikea-vestigingen in Duitsland je oude meubelen aan te bieden. Er zijn wel wat voorwaarden aan verbonden: Het moet (uiteraard) een origineel Ikea product zijn, het mag geen beschadigingen of verkleuringen hebben, het moet volledig 'functioneren', het mag geen sterke gebruikssporen vertonen en het moet in complete staat verkeren. Dat laatste is nodig zodat een medewerker direct het mogelijk in te nemen product kan beoordelen.
Het betekent dat je een Ikea keuken, bed of zelfs een simpele Billy boekenkast kunt vergeten; die dingen zijn te groot om in een gemiddelde gezinsauto te douwen en al zou dat lukken: hoe krijg je zoiets compleet binnen?
De afmeting geeft dus direct een beperking en Ikea heeft, althans in Duitsland, zo'n 1.000 producten geselecteerd die in aanmerking kunnen komen voor 'een tweede leven', zoals het consequent door de Zweedse retailer wordt genoemd. Dat schijnt inderdaad ook zo te zijn. Gemiddeld worden de ingeleverde producten binnen twee dagen verkocht, zo laat Ikea Duitsland weten.
In Nederland is er geen duidelijk zicht op hoe het loopt met die inname van gebruikte Ikea spullen, vertelt een woordvoerster. Dat er nogal wat beperkingen aan de retourservice zitten, beaamt zij, 'maar het is de uitdaging waar wij voor staan.' Die uitdaging is dat de retailer in 2030 geheel 'klimaatpositief' wil zijn. Wat dat precies inhoudt, is niet duidelijk, maar het geeft wel een richting aan: produceren, verkopen en dan maar zien wat er mee gebeurt, is verleden tijd.
Een van de zaken waar Ikea nu mee experimenteert, is recycling. Zo investeerde het bedrijf onlangs in de Nederlandse recyclaar RetourMatras die daardoor een derde locatie kan gaan bouwen. Het blijkt dat de capaciteit om producten te recyclen – en daarmee materialen te selecteren – een belangrijk (knel)punt is, is de ervaring tot nu toe.
Ikea denkt ook aan het repareren van meubels en verhuur waarbij het bedrijf eigenaar van de producten blijft. 'We zitten in de eerste fase en vanwege de schaalbaarheid willen wij het voortouw nemen. Daar kan de hele branche wellicht later van profiteren', aldus de pr-dame.
Het verhuren (in jargon: het leasen, dat klinkt wat sjieker) van producten gebeurt al jaren en de online aanbieder DekbedDiscounter doet dat onder meer met boxsprings en sinds kort ook met meubelen. DekbedDiscounter is een beetje een cowboy die met veel marketinggeweld de leveranciers van dekbedovertrekken en ander bedtextiel te lijf gaat en daarmee pakken ze marktaandeel. Het leasen van interieurspullen is op zich niet nieuw, maar die cowboy heeft misschien wel op het juiste paard gewed: met name jongeren (die mobiel zijn) hechten minder aan het direct bezitten van spullen en de leen/huur/deeleconomie groeit gestaag.
Hoewel heel veel producten van Ikea (nu) niet in aanmerking komen voor retournering is het wel een slimme truc want je krijgt geen geld terug, maar een tegoedbon. Zo kun je de consument vasthouden en dat is nu juist waar heel veel retailer last van hebben; de loyaliteit van de klanten in minimaal en je wordt makkelijk ingeruild voor een ander.
Winkeliers die bijvoorbeeld zeggen dat je geld kunt terugkrijgen voor je oude matras bij aanschaf van een nieuwe zijn daarom veel slimmer dan de meeste matrassenverkopers die niet verder komen dan oerdomme acties zoals 2e matras voor de helft van de prijs en varianten daarop. Ik zou zeggen: ruil dat soort absurde acties in. Retour met dat soort geneuzel!
Aribert Guiking