Kleine winkeliers hebben moeite om het hoofd boven water te houden. Grote retailers zwemmen soms in het geld omdat zij gebruik maken van tropische eilanden. Niet voor vakantie, maar voor de belasting.
Er was deze week weer gedoe over de brievenbusfirma’s in Nederland. Grote bedrijven als Starbucks, Nike, Google en andere multinationals zouden in Nederland gevestigde holdings gebruiken om belasting te ontwijken. Dat woord mag je gerust vervangen door ontduiken want via ingewikkelde constructies wordt met geld geschoven zodat er ‘ergens’ belasting wordt betaald, maar niet op de plek waar het betaald zou horen te worden. Daarom is Ikea - onder de naam Interogo - gevestigd in Liechtenstein die op haar beurt valt onder Ikea Holding in Luxemburg. Maar misschien zit deze inmiddels wel op de Maagdeneilanden of is er een link naar een ander belastingparadijs, al dan niet in tropische setting.
Uitknijpen leveranciers
Ikea is een fantastisch bedrijf dat ondanks haar grootte toch heel beweeglijk is en als megaretailer veel alerter reageert dan menige kleine retailer. De producten, de consistente communicatie in woord en beeld, het gebruik van sociale media, het reageren op berichtgeving in de media; alles tip top in orde. Aan de andere kant rommelt Ikea met belastingafdrachten en is het concern sterk in het uitknijpen van leveranciers. Dat doen ook Hema, V&D, Praxis, Albert Heijn en andere bedrijven die vanwege hun omvang extreme druk uitoefenen op hun toeleveranciers.
Bingo!
De Hema rekte de betalingstermijn in 2008 op van 30 naar 60 dagen en in 2010 naar 90 dagen. Ondertussen is dat nog verder opgeschoven. Bij de Praxis mag je nu blij zijn als je na een half jaar je rekening betaald krijgt. Als de toeleverancier inmiddels door dit criminele gedrag failliet is gegaan, is het bingo bij Praxis: nu betalen wij helemaal niet meer! Zo misbruiken ketens en grote retailers hun macht. Het gevolg is dat kleine winkeliers en masse het loodje leggen. Beperken wij ons tot de woonbranche dan zien wij in alle segmenten bosjes faillissementen. Bij de oosterburen gaat het net zo hard. En misschien nog wel harder. De gewone regen zorgt tijdelijk voor plaatselijke overlast, maar de regen aan faillissementen lijkt in Duitsland structureel. Tegelijkertijd verrijzen er bijna wekelijks Möbelpalaste met een omvang à la Eijerkamp, Sijben, Van Til of Morres.
Eenvormigheid
Brancheorganisatie Inretail (voorheen CBW-Mitex) ziet de situatie in eigen land met lede ogen aan, maar laat ook weten dat menig lid er beter aan doet om nu te stoppen dan te wachten tot je als ondernemer failliet gaat met mogelijk veel negatieve gevolgen. Het moge duidelijk zijn dat het vooral de kleine winkeliers zijn die omvallen. Ik zeg niet dat al die kleine winkels moeten blijven en ben ook niet tegen al die grote bedrijven, maar de kaalslag leidt wel tot verschraling en eenvormigheid. Dat banken in het algemeen kleine bedrijven geen krediet verstrekken en coulanter zijn bij grote bedrijven – laten wij het daar niet over hebben. Laten wij het wel hebben over wat consumenten zouden kunnen doen.
Massale boycot
Dat is massaal een week lang boycotten van Ikea, Praxis, Gamma en Albert Heijn. De echt noodzakelijke boodschappen doen wij bij de bakker, de slager, de groenteboer en de plaatselijke slijter. Wat niet direct nodig is, doen wij nu toch: dus bezoeken wij de plaatselijke dhz-zaak, de lokale modewinkel, de meubelzaak in de buurt en beddenwinkel op de hoek. Geen C&A, geen Beter Bed, geen Gamma, geen Etos en geen Hema. Een week lang. En massaal, dus met een paar miljoen.
Eens kijken wat er dan gebeurt.
Aribert Guiking