Per 1 november start een project waarbij wordt onderzocht hoe via een chemische behandeling afgedankte matrassen zodanig kunnen worden gerecycled dat er onder meer olie kan worden uitgehaald.
Oude matrassen belanden nu in de verbrandingsoven of worden mechanisch ontmanteld waarna de reststromen (staal, schuim, tijk) zoveel mogelijk worden hergebruikt voor andere producten. Zoveel mogelijk, want zo'n 60% van een matras bestaat uit schuim (polyurethaan en latex) en het is lastig om daarvan goede producten te maken, c.q. er een afzetmarkt voor te vinden. Met het project PRIMA (Pyrolyse Recycle Initiatief voor Matrassen) wordt onderzocht hoe op relatief grote schaal het PU-schuim, de latex en het textiel zodanig kan worden verwerkt dat er sprake is van een circulair proces.
Verhitten zonder verbranden
Pyrolyse is een proces waarbij een stof sterk wordt verhit, zonder toevoeging van zuurstof. Als je dit proces toepast bij matrassen (exclusief het staal van de veren) krijg je een drietal reststromen: gas, een vloeibare stof en een vaste stof. Dit levert nuttige 'chemische bouwstenen' voor nieuwe producten en energie want de olie die vrijkomt heeft een hoge verbrandingswaarde. Deze chemische recycling zorgt ervoor dat er een vrijwel geheel circulair proces ontstaat want het grootste bestanddeel van matrassen bestaat uit (meestal) polyurethaan schuim en dat is gebaseerd op aardolie.
Recyclen, verbranden en storten
Het project start op 1 november en moet een oplossing bieden voor het afval van de matrassen. Een deel daarvan wordt mechanisch gerecycled (RetourMatras en Matras Recycling Europe), maar de capaciteit is beperkt en de reststromen bestaan uit laagwaardig materiaal. Verbranden is mogelijk, maar de hoge calorische waarde (matrassen fikken uitstekend) kan schade toebrengen aan de verbrandingsketels dus moet er worden bijgemengd met ander afval. Een derde mogelijkheid is storten, maar dat is in Nederland vrij problematisch. Iets wat overigens in omringende landen op redelijk grote schaal gebeurt.
Circulaire economie
De pilot duurt zes maanden en wordt op twee verschillende plaatsen in Nederland gehouden. De resultaten moeten uitwijzen op welke wijze het best de input van PU, latex en tijk chemisch verwerkt kunnen worden, hoe de output geoptimaliseerd kan worden en wat de kanse voor opschaling zijn. Het project moet ook inzicht geven in de kosten van het scheiden want uiteindelijk is het een onderdeel van het streven van de overheid om in de toekomst te komen tot een circulaire economie. Hier speelt ook mee dat de overheid schermt met een mogelijk opgelegde Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) wat er op neerkomt dat producenten verantwoordelijk zijn voor hun eigen afval.
Partners in project
Het PRIMA project is een initiatief van de CBM (Branchevereniging voor interieurbouw en meubelindustrie), TNO, ECN, Matras Recycling Europe, Enerpy, Waste4Me en Dow Chemical. Partners in het project zijn Avek, Beter Bed, Draka, Auping, Rivièra Slaapcomfort, Swiss Sense, Recticel en Hilding Anders.
Meer informatie: www.cbm.nl